ਸਟੋਰ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਡਬਲ ਰੋਟੀ
ਚà©à¨•à¨¦à¨¿à¨†à¨‚ ਰੰਗੇ ਹੱਥੀਂ ਫੜ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪà©à¨²à¨¸ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ |
ਪà©à¨²à¨¸ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਡਬਲ ਰੋਟੀ ਵੀ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋ ਗਈ ਸੀ | ਇਸ
ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੋਰ ਸਬੂਤ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ? ਪà©à¨²à¨¸ ਨੇ ਉਸ ਔਰਤ ਉੱਤੇ ਚੋਰੀ ਦਾ ਕੇਸ ਪਾ
ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਿਨ ਉਸ ਦੇ ਮà©à¨•à©±à¨¦à¨®à©‡ ਦੀ ਸà©à¨£à¨µà¨¾à¨ˆ ਹੋਣੀ ਸੀ | ਉਹ ਔਰਤ ਚੋਰੀ ਦੇ
ਇਲਜ਼ਾਮ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸ਼ਾਇਦ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਹੋਈ ਅਤੇ ਖà©à©±à¨²à©à¨¹à©‡ ਆਮ ਨਸ਼ਰ ਹੋਣ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨਾਲ
ਆਪਣੇ ਆਪ ਉੱਤੇ ਹੀ à¨à©à¨• ਕੇ ਸਿਰ ਸà©à©±à¨Ÿà©€ ਬੜੀ ਨਿਮੋਂà¨à©‚à©à¨£à©€ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸੀ |
ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਹੀ ਲà©à¨• ਜਾਣਾ ਚਾਹà©à©°à¨¦à©€ ਸੀ ਅਤੇ ਕਚਹਿਰੀ ਵਿਚ ਬੈਠੇ
ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਉਸ ਵੱਲ ਵੇਖਦੀਆਂ ਪੈਨੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ
ਚਾਹà©à©°à¨¦à©€ ਸੀ ਪਰ ਖà©à©±à¨²à©à¨¹à©€ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਤਾਂ ਇਹ ਮà©à¨®à¨•à¨¿à¨¨ ਨਹੀਂ ਸੀ |
ਦà©à¨¨à©€à¨† ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ 1914 ਤੋਂ 1919 ਤੱਕ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ | ਇਸ ਵਿਚ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ
ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸ਼ ਹਾਰ ਗਠਸਨ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨੀਆ, ਰੂਸ, ਫ਼ਰਾਂਸ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੇ
ਮਿੱਤਰ ਦੇਸ਼ ਜਿੱਤ ਗਠਸਨ | ਸਵਾ ਚਾਰ ਸਾਲ ਚੱਲੀ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦਾ
à¨à¨¾à¨°à©€ ਜਾਨੀ ਅਤੇ ਮਾਲੀ ਨà©à¨•à¨¸à¨¾à¨¨ ਹੋਇਆ ਸੀ | ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਚਾਰ ਕਰੋੜ ਲੋਕ
ਮਾਰੇ ਗਠਸਨ ਜਾਂ ਗੰà¨à©€à¨° ਰੂਪ ਵਿਚ ਫ਼ੱਟੜ ਹੋ ਗਠਸਨ ਜਾਂ ਅਪਾਹਜ ਹੋ ਗਠਸਨ | ਸ਼ਹਿਰ,
ਕਸਬੇ ਅਤੇ ਬਸਤੀਆਂ 'ਚ ਅੱਗਜ਼ਨੀ, ਬੰਬਾਰੀ, ਟੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਤੋਪਾਂ ਦੇ ਗੋਲਿਆਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ
ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਖੰਡਰਾਂ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਠਸਨ ਅਤੇ ਹà©à¨£ ਪਛਾਣੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਜਾਂਦੇ |
ਸਕੂਲ, ਫ਼ੈਕਟਰੀਆਂ, ਕਾਰਖਾਨੇ, ਹਸਪਤਾਲ, ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ, ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਸਾਧਨ,
ਸਮà©à©°à¨¦à¨°à©€ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ, ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ, ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਸੜਕਾਂ, ਪà©à¨² ਆਦਿ ਤਬਾਹ ਹੋ
ਚà©à©±à¨•à©‡ ਸਨ | ਦà©à¨¨à©€à¨† ਦੇ ਕà©à©±à¨² ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਸੀ |
ਇਸ ਲੜਾਈ ਦੇ ਮà©à©±à¨•à¨£ ਤੋਂ ਦਸ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਅਕਤੂਬਰ 1929 ਦੇ ਇਕ ਦਿਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਟਾਕ
ਮਾਰਕੀਟ ਵਿਚ ਬਹà©à¨¤ à¨à¨¾à¨°à©€ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਗਈ | ਇਕ ਦਿਨ ਵਿਚ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਲਾਇਆ ਪੈਸਾ
ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਅਰਸ਼ ਤੋਂ ਫ਼ਰਸ਼ 'ਤੇ ਆ ਗਠ| ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਤੀ ਸà©à¨§à¨°à©€
ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦਿਨ ਬ ਦਿਨ ਵਿਗੜਦੀ ਹੀ ਗਈ | ਕੋਈ 9000 ਬੈਂਕ ਡà©à©±à¨¬ ਗਠਅਤੇ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਵਿਚ
ਰੱਖਿਆ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪੈਸਾ ਵੀ ਡà©à©±à¨¬ ਗਿਆ | ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ , ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਅਤੇ
ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਪੈਸਾ ਕਰਜ 'ਤੇ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ | ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਸਾਮਾਨ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਪੈਸਾ
ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ | ਕਾਰਖਾਨੇ, ਦà©à¨•à¨¾à¨¨à¨¾à¨‚, ਵਪਾਰ ਬੰਦ ਹੋ ਗਠਅਤੇ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਵਿਚ ਬਣਦਾ ਸਾਮਾਨ
ਵੀ ਬਣਨੋਂ ਰà©à¨• ਗਿਆ | ਜੋ ਸਮਾਨ ਗà©à¨¦à¨¾à¨®à¨¾à¨‚ ਵਿਚ ਬਣਿਆ ਪਿਆ ਸੀ ਉਸ ਲਈ ਹà©à¨£ ਕੋਈ
ਖਰੀਦਦਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ | ਲੋਕ à¨à¨¾à¨°à©€ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਬੇਰà©à¨œà¨¼à¨—ਾਰ ਹੋ ਗਠ|
ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕà©à¨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ à¨à¨¾à¨°à©€ ਔੜ ਵੀ ਲੱਗ ਗਈ | ਮੀਂਹ
ਹੀ ਨਹੀਂ ਪਿਆ | ਬੀਜੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਖੜà©à¨¹à©€ ਫ਼ਸਲ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਫ਼ਸਲ ਪਾਣੀ ਦੀ
ਅਣਹੋਂਦ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤਿਆਰ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਬੀਜੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਗਈ | ਪੈਦਾਵਾਰ ਨਾ ਹੋਣ
ਕਰਕੇ ਮà©à¨²à¨• ਵਿਚ ਅਨਾਜ ਦੀ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਦੀ à¨à¨¾à¨°à©€ ਥà©à©œ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ
ਵਿਚ à¨à©à©±à¨–ਮਰੀ ਤੱਕ ਦੀ ਨੌਬਤ ਆ ਗਈ | ਇਸ 1929 ਤੋਂ 1938 ਤੱਕ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ
ਦੀ 'ਗà©à¨°à©‡à¨Ÿ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ' ਜਾ ਮਹਾਂ ਮੰਦੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਮੰਦੀ ਨੂੰ
ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਆਧà©à¨¨à¨¿à¨• ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਸਠਤੋਂ à¨à©ˆà©œà©€ ਮੰਦੀ ਅਤੇ ਸਠਤੋਂ à¨à©€à¨¸à¨¼à¨£ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ
ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ | ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਬੇਰà©à¨œà¨¼à¨—ਾਰੀ ਚਰਮ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਪਹà©à©°à¨š ਗਈ ਸੀ | ਸਰਕਾਰ ਕਈ
ਕਦਮ ਪà©à©±à¨Ÿ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਹਾਲਾਤ ਸਨ ਕਿ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੇ ਸਨ | ਸਥਿਤੀ ਅਮਰੀਕੀ
ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵੱਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ | ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨ ਦੇ ਲਾਲੇ ਪਠਹੋਠਸਨ |
ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਕਈ ਲੋਕ ਬੇਵੱਸ ਹੋ ਗਠਸਨ ਅਤੇ ਵੱਡੀ
ਸੰਖਿਆ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤਿਲਾਂਜਲੀ ਦੇ ਕੇ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਆਪਣੀ
ਤਕਦੀਰ 'ਤੇ ਅਤੇ ਰੱਬ ਆਸਰੇ ਛੱਡ ਕੇ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੇ ਗਠਸਨ | ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦਾ ਕੋਈ ਅਤਾਪਤਾ
ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ | ਸੰਨ 1935 ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਹ ਮਹਾਂਮੰਦੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਆਪਣੇ à¨à¨¿à¨…ੰਕਰ
ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੂਰੇ ਜੋਬਨ 'ਤੇ ਸੀ | ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਹੀ ਹੈ |
ਸੰਨ 1935 ਦੇ ਜਿਸ ਦਿਨ ਦੀ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਉਸ ਦਿਨ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੇਅਰ
ਫ਼ਿਵਰੇਲੋ ਲਾਗ਼ਾਰਦੀਆ ਉਸ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਜੱਜ ਦੀ ਕà©à¨°à¨¸à©€ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਸਨ | ਮà©à¨•à©±à¨¦à¨®à¨¾ ਸ਼à©à¨°à©‚
ਹੋ ਗਿਆ | ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਨੇ ਉਸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਪà©à©±à¨›à¨¿à¨†, 'ਬੀਬੀ, ਤੂੰ ਡਬਲ ਰੋਟੀ ਚà©à¨°à¨¾à¨ˆ ਸੀ?'
ਉਹ ਬਜ਼à©à¨°à¨— ਔਰਤ ਨੀਵੀਂ ਪਾ ਕੇ ਖੜà©à¨¹à©€ ਸੀ | ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ à¨à©à¨•à¨¿à¨† ਸਿਰ ਬਿਨਾਂ ਉਤਾਂਹ
ਚà©à©±à¨•à¨¿à¨†à¨‚ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਦੀ ਹੋਈ ਨੇ, ਨਿੰਮà©à¨¹à©€à¨‚ ਜੇਹੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਜਵਾਬ
ਦਿੱਤਾ, 'ਜੀ ਹਾਂ, ਜੱਜ ਸਾਹਬ, ਤà©à¨¸à©€à¨‚ ਠੀਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ | ਮੈਂ ਉਹ ਡਬਲ ਰੋਟੀ ਚà©à¨°à¨¾à¨ˆ ਸੀ
|' ਹà©à¨£ ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਨੇ ਪà©à©±à¨›à¨¿à¨†, 'ਬੀਬੀ, ਤੂੰ ਉਹ ਡਬਲ ਰੋਟੀ ਕਿਉਂ ਅਤੇ ਕਿਸ ਮੰਸ਼ੇ
ਨਾਲ ਚà©à¨°à¨¾à¨ˆ ਸੀ? ਕੀ ਤੂੰ à¨à©à©±à¨–à©€ ਸੈਂ?' ਉਸ ਬਜ਼à©à¨°à¨— ਔਰਤ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਚà©à©±à¨•à¨¿à¨† ਅਤੇ
ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਵੱਲ ਵੇਖਦੀ ਹੋਈ ਬੋਲੀ, 'ਜੀ ਹਾਂ, ਮੈਂ à¨à©à©±à¨–à©€ ਸਾਂ ਪਰ ਮੈਂ ਉਹ ਡਬਲ ਰੋਟੀ
ਆਪਣੇ ਲਈ ਨਹੀਂ ਚà©à¨°à¨¾à¨ˆ ਸੀ | ਮੇਰਾ ਜਵਾਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਤਿਲਾਂਜਲੀ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ
ਛੱਡ ਕੇ ਬਿਨਾਂ ਦੱਸਿਆਂ ਹੀ ਕਿਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ | ਮੇਰੀ ਧੀ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ
ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ à¨à©à©±à¨–ੇ ਸਨ ਅਤੇ à¨à©à©±à¨– ਨਾਲ ਵਿਲਕ ਰਹੇ ਸਨ | ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ
ਤੋਂ ਕà©à¨ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ ਸੀ | ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ à¨à©à©±à¨– ਨਾਲ ਵਿਲਕਦਿਆਂ
ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਜਰਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ | ਉਹ ਹਾਲੀ ਬਹà©à¨¤ ਹੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੇ ਅੰਞਾਣੇ ਹਨ |'
ਜਦੋਂ ਉਹ ਵਡੇਰੀ ਉਮਰ ਦੀ ਬਜ਼à©à¨°à¨— ਔਰਤ à¨à¨¨à¨¾à¨‚ ਬੋਲ ਕੇ ਹਟੀ, ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਤਰà©à¨¹à¨¾à¨‚
ਸੰਨਾਟਾ ਛਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਖੜà©à¨¹à©‡ ਅਤੇ ਬੈਠੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਚà©à©±à¨ª ਛਾ ਗਈ | ਜੋ ਜਿੱਥੇ
ਖੜà©à¨¹à¨¾ ਜਾਂ ਬੈਠਾ ਸੀ, ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਥੇ ਹੀ ਜੰਮ ਗਿਆ ਹੈ | ਹà©à¨£ ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਨੇ ਉਸ
ਔਰਤ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਬੀਬੀ, ਕਾਨੂੰਨ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਸਠਬਰਾਬਰ ਹà©à©°à¨¦à©‡ ਹਨ | ਡਬਲ
ਰੋਟੀ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂ ਤਾਂ ਤੂੰ ਦਸ ਡਾਲਰਾਂ ਦਾ ਜà©à¨°à¨®à¨¾à¨¨à¨¾ à¨à¨° ਦੇ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ
ਦਸ ਦਿਨ ਲਈ ਜੇਲà©à¨¹ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ |' ਕà©à¨ ਦੇਰ ਚà©à©±à¨ª ਰਹਿਣ ਉਪਰੰਤ ਉਸ ਔਰਤ ਨੇ ਜਵਾਬ
ਦਿੱਤਾ, 'ਜੱਜ ਸਾਹਬ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ à¨à©à¨—ਤਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਾਂ | ਪਰ ਮੈਂ
ਨਿਮਰਤਾ ਪੂਰਵਕ ਕਹਿੰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਦਸ ਡਾਲਰ ਹà©à©°à¨¦à©‡ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਹ ਡਬਲ ਰੋਟੀ
ਕਿਉਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨੀ ਸੀ? ਮੈਂ ਜੇਲà©à¨¹ ਜਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ | ਮੈਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਹੀ ਚਿੰਤਾ
ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਜੇਲà©à¨¹ ਵਿਚ ਹੋਵਾਂਗੀ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਪਿੱਛੋਂ ਮੇਰੀ ਬੀਮਾਰ ਧੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ
ਦੋ ਅੰਞਾਣੇ ਬਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਖà¨à¨¾à¨² ਕੌਣ ਕਰੇਗਾ?' ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਉਹ ਔਰਤ ਚà©à©±à¨ª ਹੋ ਗਈ |
ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਕà©à¨ ਦੇਰ ਕà©à¨ ਨਾ ਬੋਲੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕà©à¨°à¨¸à©€ ਉੱਤੇ ਹੀ ਥੋੜà©à¨¹à¨¾ ਜਿਹਾ ਪਿਛਾਂਹ
ਵੱਲ ਨੂੰ à¨à©à¨• ਗਠ| ਫ਼ਿਰ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੇ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਆਪਣੇ ਕੋਟ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਅਤੇ
ਦਸ ਡਾਲਰਾਂ ਦਾ ਇਕ ਨੋਟ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ | ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬਾਂਹ ਉੱਪਰ ਚੱà©à¨• ਕੇ ਆਪਣੇ
ਹੱਥ ਵਿਚ ਫ਼ੜਿਆ ਉਹ ਨੋਟ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਖਾਇਆ | ਫ਼ਿਰ ਉਹ
ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ, 'ਬੀਬੀ, ਇਸ ਦਸ ਡਾਲਰ ਦੇ ਨੋਟ ਨਾਲ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ
ਤੈਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਲੋਂ ਮਿਲੀ ਜà©à¨°à¨®à¨¾à¨¨à©‡ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ à¨à©à¨—ਤਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ | ਤੂੰ ਹà©à¨£ ਅਦਾਲਤ
ਤੋਂ ਜਾਣ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦ ਹੈਂ |'
ਫ਼ਿਰ ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮà©à¨–ਾਤਿਬ ਹੋਠਅਤੇ ਆਪਣਾ ਫ਼ੈਸਲਾ
ਸà©à¨£à¨¾à¨‰à¨£à¨¾ ਜਾਰੀ ਰਖਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, 'ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੈਂ ਇਸ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਹਰ
ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵੱਲ ਉਸ ਦੀ ਬੇਰà©à¨–à©€, ਅਗਿਆਨਤਾ, ਗ਼ੈਰ-ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਵਤੀਰੇ,
ਬੇਧਿਆਨੀ ਅਤੇ ਬੇਸਮà¨à©€ ਲਈ ਪੰਜਾਹ ਸੈਂਟ ਦਾ ਜà©à¨°à¨®à¨¾à¨¨à¨¾ ਲਾਉਂਦਾ ਹਾਂ | ਅਜਿਹਾ ਕਦੀ ਹੋਣਾ
ਹੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਦੀ ਨੌਬਤ ਆਉਣੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਦੀ
ਇਕ ਬਜ਼à©à¨°à¨— ਔਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪੇਟ à¨à¨°à¨¨ ਲਈ ਚੋਰੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇ |' ਫ਼ਿਰ ਜੱਜ
ਸਾਹਬ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਮà©à¨¨à¨¸à¨¼à©€ ਨੂੰ ਮà©à¨–ਾਤਬ ਹੋà¨, 'ਮà©à¨¨à¨¸à¨¼à©€ ਜੀ, ਜਾਓ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ
ਪੈਸੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਸ ਬਜ਼à©à¨°à¨— ਔਰਤ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿਓ |'
ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਲੋਕ ਸਨ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਤੋਂ ਹਰ ਇਕ ਕੋਲੋਂ ਪੰਜਾਹ ਪੰਜਾਹ ਸੈਂਟ (ਅੱਧਾ
ਡਾਲਰ) ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਠ| ਜਿਸ ਸਟੋਰ ਵਿਚੋਂ ਉਸ ਔਰਤ ਨੇ ਡਬਲ ਰੋਟੀ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਸ
ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ, ਇਕ ਦਰਜਨ ਦੇ ਲਗà¨à¨— ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਮà©à¨œà¨°à¨®à¨¾à¨‚ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਜਿਨà©à¨¹à¨¾à¨‚
ਦੇ ਮà©à¨•à©±à¨¦à¨®à¨¿à¨†à¨‚ ਦੀ ਸà©à¨£à¨µà¨¾à¨ˆ ਉਸ ਦਿਨ ਹਾਲੀ ਹੋਣੀ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਹੜੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ
ਮੌਜੂਦ ਸਨ, ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਬਾਕੀ ਹਾਜ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ | ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਡਿਊਟੀ
ਉੱਤੇ ਲੱਗੇ ਪà©à¨²à¨¿à¨¸ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਅਤੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਜà©à¨°à¨®à¨¾à¨¨à©‡ ਦੇ ਉਹ ਪੰਜਾਹ ਸੈਂਟ
ਦਿੱਤੇ | ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਲੋਂ ਲਾਇਆ ਉਹ ਪੰਜਾਹ ਸੈਂਟ ਦਾ ਜà©à¨°à¨®à¨¾à¨¨à¨¾ ਦੇਣ
ਵਿਚ ਬੜੀ ਚੰਗੀ ਅਨà©à¨à©‚ਤੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਕ ਸੋਹਣੀ ਤਰà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੀ ਦਿਲੀ ਖà©à¨¸à¨¼à©€ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀ
ਸੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਉੱਤੇ ਫ਼ਖ਼ਰ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ |
ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਖੜੇà©à¨¹ ਹੋ ਕੇ ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੇ ਉਸ ਮà©à¨•à©±à¨¦à¨®à©‡ ਦੇ
ਇਸ ਦਇਆ ਨਾਲ à¨à¨¿à©±à¨œà©‡ ਨਿਆਂ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਲਾਹà©à©°à¨¦à¨¿à¨†à¨‚ ਤਾੜੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਆਪਣੀ
ਪà©à¨°à¨¸à©°à¨¨à¨¤à¨¾ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕੀਤਾ |
ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਇਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਛਾਪਿਆ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ
ਉਸ ਦਿਨ ਉਸ ਬਜ਼à©à¨°à¨— ਮà©à¨«à¨¼à¨²à¨¿à¨¸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਸੰਤਾਲੀ ਡਾਲਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਹ ਸੈਂਟ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਕੇ
ਦਿੱਤੇ ਗਠਸਨ | ਜੱਜ ਸਾਹਬ ਦੇ ਉਸ ਦਿਨ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੇ ਇਕ ਨà©à¨•à¨¤à©‡ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ
ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਲਿਆਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਜੋ ਮਾੜਾ ਹà©à©°à¨¦à¨¾ ਹੈ ਉਸ ਲਈ
ਸਾਰਾ ਸਮਾਜ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਹà©à©°à¨¦à¨¾ ਹੈ | ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੇ ਇਸ ਵੱਲ ਵੀ
ਤਵੱਜੋ ਦਿਵਾਈ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਦà©à©±à¨– ਤਕਲੀਫ਼ਾਂ ਲਈ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਪਨਪਦੇ
ਜà©à¨°à¨® ਲਈ ਵੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ | ਸੰਦੇਸ਼ ਬੜਾ ਸਟੀਕ ਅਤੇ
ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ à¨à¨°à¨ªà©‚ਰ ਗੂੰਜ ਸà©à¨£à¨¾à¨ˆ ਦਿੱਤੀ |
ਅੱਜ ਦੀ ਦà©à¨¨à©€à¨† ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜà©à©œà©‡ ਹੋਠਹਾਂ | ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਇਕ ਨੂੰ
ਕੋਈ ਦà©à©±à¨– ਪਹà©à©°à¨šà¨¦à¨¾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਅਸਰ ਸਠ'ਤੇ ਹà©à©°à¨¦à¨¾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪੀੜ ਵੀ ਸà¨
ਨੂੰ ਹà©à©°à¨¦à©€ ਹੈ | ਅਸੀਂ ਹੀ ਇਹ ਨਿਸਚਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ, ਕੋਈ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ
ਕੋਈ ਵਰਗ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਜੋ ਸਾਡੇ ਧਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਵੇ | ਇਹ ਬੜਾ ਸਹਿਜ ਅਤੇ ਸੌਖਾ
ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਪਦਾਰਥਕ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ਾਇਦਿਆਂ ਦਾ ਤਾਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖੀਠਪਰ ਦੂਸਰਿਆਂ
ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕਰ ਦੇਈਠ| ਪà©à¨°à¨¸à¨¿à©±à¨§ ਲਿਖਾਰੀ ਮਾਰਕ ਟਵੇਨ ਨੇ ਇਕ ਥਾਂ 'ਤੇ
ਬੜਾ ਸੋਹਣਾ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, 'ਚੰਗਿਆਈ ਇਕ ਅਜਿਹੀ à¨à¨¾à¨¸à¨¼à¨¾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੰਨਾਂ ਤੋਂ ਬੋਲੇ
ਸà©à¨£ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੇਤਰਹੀਣ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ |'
(ਰਿਟਾਇਰਡ, ਇੰਡੀਅਨ ਨੇਵੀ)
-ਮੋਬਾਈਲ : 098181-59944.