ਬੁਲਾਇਆ ਵੈਦ,ਨਾ ਕੋਈ ਦਵਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ,ਸੱਜਣਾ
ਤਿਰੇ ਦੀਦਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਚੁੱਪ ਚਾਪ, ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ।

ਰਾਤ ਦੇ ਬਲਬਲੇ ਚੂੰਡ ਚੂੰਡ ਖਾਂਦੇ ਜਾਂ ਰਹੇ ਜਿਸਮ ਨੂੰ
ਤੂੰ , ਰੁਸ ਕੇ ਬਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਚੁੱਪ ਚਾਪ ,ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ।

ਹੁੰਦੀ, ਰਹਿੰਦੀ ਤਕਰਾਰਾਂ ਦੋਵੇਂ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਦੇ ਕਦੇ
ਮਨਾਵੈ, ਦੂਜਾ ਮੰਨ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ,ਚੁੱਪ ਚਾਪ, ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ।

ਸੋਹਣਿਆਂ ਵੇ,ਕਵਿਤਾ ਤੇਰੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਕਮਲੀ ਜਾਪੈ
ਦਿਲ ਅੰਦਰ ਬਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ,ਚੁੱਪ ਚਾਪ, ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ।

________ਸਵਰਨ ਕਵਿਤਾ

ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਤਾਲੀ ਵਿੱਚ ਟੋਟੇ ਕੀਤੇ ਦੋ ਬਈ।
ਫੇਰ ਹਰਿਆਣਾ ਇਹਤੋਂ ਵੱਖ ਗਿਆ ਹੋ ਬਈ।
ਦਿੱਲੀ ਵਾਲੀ ਆਰੀ, ਇਹ-ਨੂੰ ਰਹਿੰਦੀ ਚੀਰ ਦੀ।
ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ, ਬਈ ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ।
ਚੁੰਨੀ ਲੱਥੀ ਭੈਣ ਦੀ, ਬਈ ਪੱਗ ਪਾਟੀ ਵੀਰ ਦੀ।

ਨਕਸਲੀ ਮੁੰਡੇ ਇੱਥੇ ਮਾਰੇ ਫੜ ਫੜ ਕੇ।
ਆਗੂਆਂ ਸਿਆਸੀ ਫਾਨੇ ਲਾਏ ਪੂਰੇ ਘੜ ਕੇ।
ਗੱਲ ਦੱਸੋ ਕਿਵੇਂ ਕਰਾਂ, ਟੁੱਟ ਚੁੱਕੇ ਧੀਰ ਦੀ।
ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ, ਬਈ ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ।
ਚੁੰਨੀ ਲੱਥੀ ਭੈਣ ਦੀ, ਬਈ ਪੱਗ ਪਾਟੀ ਵੀਰ ਦੀ।

ਫੇਰ ਹਰਿਮੰਦਰ ਉੱਤੇ ਟੈਂਕ ਦਿੱਤੇ ਚਾੜ੍ਹ ਬਈ।
ਸਣੇ ਬੂਟਾਂ ਫੌਜੀ ਸੀ ਅੰਦਰ ਦਿੱਤੇ ਵਾੜ ਬਈ।
ਪੂਰੀ ਲੋਥ ਕਿੱਥੇ ਮਿਲੀ, ਇਕ ਵੀ ਸ਼ਰੀਰ ਦੀ।
ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ,ਬਈ ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ।
ਚੁੰਨੀ ਲੱਥੀ ਭੈਣ ਦੀ,ਬਈ ਪੱਗ ਪਾਟੀ ਵੀਰ ਦੀ।

ਅਤਵਾਦੀ ਕਹਿ-ਕੇ, ਮੁੰਡੇ ਮਾਰ 'ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ।
ਬੇ-ਪਤ ਹੋਈਆਂ, ਬੇ-ਕਸੂਰ ਮੁਟਿਆਰਾਂ।
ਚੁਭਦੀ ਸੀ ਨੋਕ, ਸੰਤ ਹੱਥੀਂ ਫੜੇ ਤੀਰ ਦੀ।
ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ,ਬਈ ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ।
ਚੁੰਨੀ ਲੱਥੀ ਭੈਣ ਦੀ,ਬਈ ਪੱਗ ਪਾਟੀ ਵੀਰ ਦੀ।

ਪੜ੍ਹ -ਲਿਖ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤ ਨੇ, ਨਕਾਰੇ ਫਿਰਦੇ।
ਗਲ਼ੀਆਂ 'ਚ ਵਿਹਲੇ, ਮਾਰੇ ਮਾਰੇ ਫਿਰਦੇ।
ਗੱਲ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇਹ ਭੈੜੀ ਤਕਦੀਰ ਦੀ।
ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ,ਬਈ ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ।
ਚੁੰਨੀ ਲੱਥੀ ਭੈਣ ਦੀ,ਬਈ ਪੱਗ ਪਾਟੀ ਵੀਰ ਦੀ।

ਹੁਣ ਹੱਲਾ ਚੋਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਸ਼ੇ ਨੇ ਬੋਲ 'ਤਾ।
ਸੋਨੇ ਜਿਹੀ ਜਵਾਨੀ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ 'ਚ ਰੋਲ਼ 'ਤਾ।
'ਸੂਫ਼ੀ' ਲੱਗੀ ਬਦ-ਦੁਆ ਹੈ ਕਿਸੇ ਫ਼ਕੀਰ ਦੀ।
ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ, ਬਈ ਕਿੱਕਲੀ ਕਲੀਰ ਦੀ।
ਚੁੰਨੀ ਲੱਥੀ ਭੈਣ ਦੀ, ਬਈ ਪੱਗ ਪਾਟੀ ਵੀਰ ਦੀ।
0-0-0

ਮੇਰੀ ਕਬਰ ਤੇ ਕਦੇ ਨਾ ਬਰਸਿਆ,
ਮਿਹਰ ਦਾ ਪਾਣੀ, ਸਿਦਕ ਦੀ ਭੂਰ!
ਉਹਨਾ ਰਾਹਾਂ ਤੇ ਪੱਬ ਮੇਰੇ ਨੇ ,
ਜੋ ਸਜਨ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਨਜੂਰ I
ਅੱਖਾਂ ਚ’, ਫਿਰ ਭੀ ਭੋਲੀ ਮੂਰਤ,
ਮੈਂ ਵਸਾ ਕੇ ਟੁਰਦਾਂ ਹਾਂ
ਮੈਂ ਚਲਦਾ ਫਿਰਦਾ ਮੁਰਦਾ ਹਾਂ !

"ਕਾਸ਼ ! ਕੋਈ ਨੈਣਾਂ ਚ’ ਤੱਕ ਲਏ,
ਮੇਰੀ ਮਜਬੂਰੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ I
ਕਾਸ਼ ! ਕੋਈ ਹੱਥਾਂ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹ ਲਏ,
ਮੇਰੀ ਰੁਠੀ ਹੋਈ ਤਕਦੀਰ "
ਮੇਰੇ ਪਾਸ 'ਬੇਬਸੀ’ ਹੈ ਇਕ,
ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਖਿਆਲਾਂ, ਚ’ ਘੁਲਦਾਂ ਹਾਂ !
ਮੈਂ ਚਲਦਾ ਫਿਰਦਾ ਮੁਰਦਾ ਹਾਂ !

ਮੇਰੇ ਗ਼ਮ ਸਿਖ਼ਰ ਤੇ ਪੁਜ ਕੇ ,
ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ੁਲਮ ਢਾਂਉਂਦੇ ਨੇ ?
ਹਰ ਪ੍ਰਭਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੇ,
ਕਿਉਂ ਅਰਮਾਨ ਸੋਂਦੇ ਨੇ ?
ਉਹਨਾ ਤੂੰ ਪਾਸ ਆ ਜਾਏਂ,
ਜਿੰਨਾ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਭੁਲਦਾ ਹਾਂ !
ਮੈਂ ਚਲਦਾ ਫਿਰਦਾ ਮੁਰਦਾ ਹਾਂ !

-ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪਤਾਰਵੀ

ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜੇਕਰ ਮੇਰੇ ਖੰਭ ਹੋਣ ਉੱਡ ਜਾਵਾਂ,
ਵਿੱਚ ਕਨੇਡਾ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਕੇ ਡੇਰਾ ਲਾਵਾਂ।

ਮਿੰਨਤਾਂ ਤਰਲੇ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਵੀ ਬਾਪੂ ਤਾਈਂ ਮਨਾਇਆ
ਜਿਵੇਂ ਕਿਵੇਂ ਵੀਜ਼ਾ ਲਗਵਾ ਕੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਆਇਆ।

ਯਾਰ ਨਾ ਕੋਈ ਬੇਲੀ ਏਥੇ ਪਿਆ ਫਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੱਕਰਾਂ।
ਕੰਮ ਕਿਤੇ ਨਾ ਦੇਵੇ ਕੋਈ ਫਿਰਾਂ ਮਾਰਦਾ ਟੱਕਰਾਂ।

ਤੀਜੇ ਮਹੀਨੇ ਕੰਮ ਮਿਲੇ ਤੋਂ ਸੁਖ ਦੀ ਨੀਂਦਰ ਸੁੱਤਾ,
ਡਾਲਰ ਜਦੋਂ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਆਏ ਰਿੜ੍ਹਦਾ ਜਾਪਿਆ ਬੁੱਤਾ।

ਨਾਲੇ ਡਾਲਰ ਪਿਆ ਕਮਾਵਾਂ ਨਾਲੇ ਕਰਾਂ ਪੜ੍ਹਾਈ,
ਤੱਕਲੇ ਵਾਂਗੂੰ ਸਿੱਧਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਕਲ ਟਿਕਾਣੇ ਆਈ।

ਪਿੰਡ ਹੁੰਦੇ ਯਾਰਾਂ ਨਾਲ ਰਲਕੇ ਚੁੱਕਦੇ ਉੱਧੜਧੁੰਮੀ।
ਚੌਕੜੀਆਂ ਭੁੱਲ ਗਈਆਂ ਸੱਭੇ ਜਦੋਂ ਭੰਬੀਰੀ ਘੁੰਮੀ।

ਰੋਟੀ ਖਾਤਰ ਏਥੇ ਆ ਕੇ ਬੰਦੇ ਬਣਨ ਮਸ਼ੀਨਾਂ,
ਹੋਣ ਕਮਾਈਆਂ ਏਥੇ ਇੱਕੋ ਕਰਕੇ ਖੂਨ ਪਸੀਨਾ।

ਇੱਕ ਜੌਬ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਮੁੰਡੇ ਦੂਜੀ ਨੂੰ ਤੁਰ ਜਾਂਦੇ,
ਮਸਾਂ ਪਕਾਈ ਰੁੱਖੀ ਮਿੱਸੀ ਸ਼ੁਕਰ ਮਨਾ ਕੇ ਖਾਂਦੇ।

ਏਥੇ ਆ ਕੇ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਟੌਹਰਾਂ ਟੱਪੇ,
ਪਿੱਛੇ ਪਿੰਡ ਲਏ ਕਰਜੇ ਦੇ ਪੈਣ ਪੂਰਨੇ ਖੱਪੇ।

ਵਾਂਗ ਭੰਬੀਰੀ ਘੁੰਮਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਗੱਭਰੂ ਤੇ ਮੁਟਿਆਰਾਂ,
ਵੇਖ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਖੜਕਦੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸ਼ੋਖ਼ ਦਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਤਾਰਾਂ।

ਏਧਰੋਂ ਆ ਕੇ ਔਧਰ ਜਾਣਾ ਵਿੱਸਰਿਆ ਖਾਣਾ ਪੀਣਾ,
ਸੈੱਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਹੁੰਦਾ ਕਮਰਾ ਰਹੇ ਖਿੱਲਰਿਆ ਚੀਣਾ।

ਦਿਨੇ ਰਾਤ ਹਰ ਇੱਕ ਬੰਦੇ ਦੀ ਰਹੇ ਭੂਤਨੀ ਭੁੱਲੀ,
ਫਿਰ ਵੀ ਤਿੰਨੇ ਮਿਲਣ ਔਖੀਆਂ ਕੁੱਲੀ,ਗੁੱਲੀ,ਜੁੱਲੀ।

ਫੀਸਾਂ ਦੀ ਤਲਵਾਰ ਸਿਰਾਂ ਤੇ ਸਦਾ ਲਟਕਦੀ ਰਹਿੰਦੀ,
ਸੋਹਲ ਜਿਹੀ ਇਹ ਜਿੰਦ ਨਿਮਾਣੀ ਕੀ ਕੀ ਦੁਖੜੇ ਸਹਿੰਦੀ।

ਬਿਨਾਂ ਮਾਣਿਆਂ ਲੰਘ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਬਹੁਤੇ ਪਲ ਅਣਮੁੱਲੇ,
ਦੋਵੇਂ ਜੀਅ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਏ ਦੀ ਸੂਰਤ ਰਹਿੰਦੇ ਭੁੱਲੇ ।

ਰੁੱਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਸਿਰ ਖੁਰਕਣ ਨਾ ਹੋਵੇ
ਇੱਕ ਬਣਾਵੇ ਸਬਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਦੂਜਾ ਕੱਪੜੇ ਧੋਵੇ।

ਪਿੰਡੋਂ ਮੇਰੇ ਇੱਕ ਯਾਰ ਦਾ ਫੋਨ ਦੁਪਹਿਰੇ ਆਇਆ,
ਕਹਿੰਦਾ ਤੂੰ ਤੇ ਮੇਰਾ ਚੇਤਾ ਮੂਲੋਂ ਦਿਲੋਂ ਭੁਲਾਇਆ।

ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਏਂ ਮੁਲਕ ਤੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਬੜੀ ਕਮਾਈ।
'ਆਈ ਫੋਨ ਘਲਾ ਦੇ ਮੈਨੂੰ' ਓਸ ਬੁਝਾਰਤ ਪਾਈ।

ਹੂੰ ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਗੱਲ ਮੁਕਾਈ ਮੈਂ ਫਿਰ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਰੀ,
ਉਹ ਕੀ ਜਾਣੇ ਮੈਥੋਂ ਹਾਲੇ ਫੀਸ ਤਰੀ ਨਾ ਪੂਰੀ।

ਫੋਨ ਭਲਾ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਤੋੜਾਂ ਤੇ ਘੱਲ ਦੇਵਾਂ,
ਪੂਰਾ ਹਫ਼ਤਾ ਸਾਡਾ ਏਥੇ ਲਹਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਥਕੇਵਾਂ।

ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨੇ ਵੇਲੇ ਜੋ ਪੱਕੀਆਂ ਤੇ ਬਹਿੰਦੇ,
ਉਹ ਕੀ ਜਾਨਣ ਐਥੇ ਪਾਪੜ ਕਿੰਜ ਵੇਲਣੇ ਪੈਂਦੇ।

ਆ ਕੇ ਰੋਟੀ ਆਪ ਪਕਾਈਏ ਸਾਰੇ ਦਿਨ ਦੇ ਥੱਕੇ,
ਦਿਨੇ ਰਾਤ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਖਾਵੇ ਕਦ ਹੋਵਾਂਗੇ ਪੱਕੇ।

ਐਡੇ ਸੌਖੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿੱਤਰੋ ਡਾਲਰ ਪੌਂਡ ਕਮਾਉਣੇ
ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਜੌਬਾਂ ਉੱਤੇ ਪੈਂਦੇ ਲਹੂ ਸੁਕਾਉਣੇ।

ਫਿਰ ਵੀ ਦੇਈਏ ਰੋਜ ਦੁਆਵਾਂ ਹੇ ਪ੍ਰਦੇਸਣ ਧਰਤੀ,
ਰਹੇਂ ਜਿਊਂਦੀ ਤੂੰ ਸਾਡੇ ਲਈ ਰੋਜ਼ੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਤੀ।

ਦੇਸ ਮੇਰਾ ਜੇ ਬਾਂਹ ਫੜ ਲੈਂਦਾ ਦੇ ਕੇ ਦਿਲੋਂ ਤਸੱਲੀ,
ਮੈਂ ਪ੍ਰਦੇਸੀਂ ਆ ਕੇ ਨਾ ਇਹ ਸਹਿੰਦਾ ਪੀੜ ਅਵੱਲੀ।

********01 apr 19