ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਚੇਥਰਾਲਾ ਦੀ ਦਲਿਤ ਅੋਰਤ ਨਾੰਗੇਲੀ ਜਦੋਂ ਮਾਂ ਬਣੀ ਤਾਂ ਉਸ ਕੋਲ ਟੈਕਸ ਚà©à¨•à¨¾à¨‰à¨£ ਲਈ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਲਿਹਾਜਾ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਨਵਜਾਤ ਬੱਚੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ!
ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਨਾੰਗੇਲੀ à¨à¨¨à©€ ਦà©à¨–à©€ ਹੋਈ ਕੇ ਉਸਨੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਛਾਤੀਆਂ ਕੱਟ ਕੇ ਟੈਕਸ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤੀਆਂ!
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ!
ਉਸਦੇ ਘਰਵਾਲਾ ਚਿਰੂਕੰਡਨ ਜਦੋਂ ਵਾਪਸ ਘਰ ਆਇਆਂ ਤਾਂ ਇਹ ਸਠਦੇਖ ਕੇ ਉਸਨੇ ਵੀ ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਕਰ ਲਈ!
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ à¨à©ˆà©œà©€ ਪà©à¨°à¨¥à¨¾ ਖਿਲਾਫ ਜੋਰਦਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੋਇਆ!
1812 ਵਿਚ ਬà©à¨°à¨¾à¨¹à¨®à¨£ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਇਸ à¨à©ˆà©œà©‡ ਟੈਕਸ ਦੀ ਪà©à¨°à¨¥à¨¾ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਪਰੰਤੂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਗੈਰ ਬà©à¨°à¨¾à¨¹à¨®à¨£ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਛਾਤੀ ਢਕਣ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ!
ਛਾਤੀ ਢੱਕਣ ਦੇ ਲਈ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਕੰਇਆਲੀ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਹੇਠਲੰਬੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਗਈ! ਅਗਲੇ 40 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇਹ ਲੜਾਈ ਚੱਲੀ, ਫਿਰ ਕਿਤੇ ਜਾ ਕੇ ਬà©à¨°à¨¾à¨¹à¨®à¨£ ਰਾਜਾ ਕੋਲੋਂ ਇਹ ਅਧਿਕਾਰ ਪਾਇਆ ਗਿਆ!
ਕੇਰਲ ਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਦੂਜੇ ਵਰਣ ਸਗੋਂ ਖੱਤਰੀ, ਨਾਇਰ ਤੇ ਨੰਬੂਦਰੀ ਬà©à¨°à¨¾à¨¹à¨®à¨£à¨¾à¨‚ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਛਾਤੀ ਢੱਕਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਈ ਨਿਯਮ ਸਨ!
ਨੰਬੂਦਰੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ! ਉਹ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਤੇ ਹੀ ਆਪਣਾ ਸੀਨਾ ਢੱਕ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ! ਪਰੰਤੂ ਮੰਦਰ ਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉਪਰਲੇ ਕੱਪੜੇ ਖੋਲ ਕੇ ਹੀ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ!
ਨਾਇਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬà©à¨°à¨¾à¨¹à¨®à¨£ ਆਦਮੀਆਂ ਮੋਹਰੇ ਆਪਣੀ ਛਾਤੀ ਢਕਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਸੀ!
ਸਠਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਬà©à¨°à©€ ਹਾਲਤ ਦਲਿਤ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੀ, ਜਿਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਅੰਗ ਢੱਕਣ ਲਈ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਸੀ!
ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਤੇ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਸਜਾ ਹà©à©°à¨¦à©€ ਸੀ!
ਇਸ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਰਿਵਾਜ ਦੇ ਖਿਲਾਫ 19 ਵੀ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼à©à¨°à©‚ਆਤ ਵਿਚ ਅਵਾਜਾਂ ਉਠਣੀਆਂ ਸ਼à©à¨°à©‚ ਹੋਈਆਂ!
ਇਸ ਤਰਾਂ ਅਕਸਰ ਔਰਤਾ ਇਸ ਸਮਾਜਿਕ ਕ੠ਪà©à¨°à¨¥à¨¾ ਨੂੰ ਅਣਦੇਖਿਆ ਕਰ ਕੇ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਜੀਵਨ ਜੀਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ, ਇਹ ਅਖੋਤੀ ਸੱà¨à¨¿à¨…ਕ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹà©à©°à¨¦à©‡ ਸਨ! ਇਸ ਤਰà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਹਿੰਸਕ ਹਮਲੇ ਹੋਣ ਲੱਗੇ।
ਜੋ ਵੀ ਇਸ ਹà©à¨•à¨® ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ, ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਸ਼ਰੇ ਬਾਜਾਰ ਕੱਪੜੇ ਲਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ!
ਗੈਰ ਵਰਣ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣਾ ਨਾ ਪਵੇ ਇਸ ਲਈ ਸਵਰਣ ਪà©à¨°à¨¶ ਲੰਬੇ ਡੰਡੇ ਨਾਲ ਸ਼à©à¨°à©€ ਬੰਨà©à¨¹ ਲੈਂਦੇ ਸਨ, ਤੇ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਦੇ ਬਲਾਊਜ ਪਾਇਆ ਦੇਖਦੇ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਦੂਰੋਂ ਹੀ ਸ਼à©à¨°à©€ ਨਾਲ ਵੱਢ ਦਿੰਦੇ ਸਨ!
ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰੀ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸੇ ਹਾਲ ਚ ਰੱਸੀ ਨਾਲ ਬੰਨ ਕੇ ਸ਼ਰੇਆਮ ਦਰੱਖਤ ਨਾਲ ਲਟਕਾ ਦਿੰਦੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਕਿ ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਡਰਨ।
ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਕੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ਦਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ? ਥੱਲੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਸਵੀਰ ਓਸੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਪà©à¨°à¨¤à©€à¨• ਹੈ.......
Paramjit Lalli