ਜਦੋਂ
ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਦੀ ਪà©à¨•à¨¾à¨° ਸà©à¨£ ਕੇ ਮਜਲà©à¨®à¨¾à¨‚ ਦੀ
ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਖਾਤਰ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪà©à¨°à¨¾à¨ªà¨¤ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਗਠਤਾਂ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਛੇ
ਚੌਣਵੇਂ ਸਿੱਖ ਸਨ: à¨à¨¾à¨ˆ ਮਤੀ ਦਾਸ ਜੀ, à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ, à¨à¨¾à¨ˆ ਗà©à¨°à¨¦à¨¿à©±à¨¤à¨¾ ਜੀ, à¨à¨¾à¨ˆ ਉਦੈ
ਜੀ ਅਤੇ à¨à¨¾à¨ˆ ਜੈਤਾ ਜੀ ਤੇ à¨à¨¾à¨ˆ ਸਤੀ ਦਾਸ ਜੀ।
à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਨੂੰ ਗà©à¨°à©‚ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਜੇਲà©à¨¹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਬà©à¨°à¨¹à¨® ਗਿਆਨੀ ਤੇ ਪੂਰਨ ਸਿੱਖ ਸਨ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮà©à¨¸à¨²à¨®à¨¾à¨¨ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ à¨à¨¾à¨ˆ ਮਤੀ ਦਾਸ ਜੀ ਨੂੰ ਆਰੇ ਨਾਲ ਚੀਰ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਦੇਗ ਵਿੱਚ ਬਿਠਾਇਆ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਅੱਗ ਬਾਲ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤਰà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਉਬਲਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਬਾਲ ਕੇ à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਧਰਮਬੀਰ ਨੇ ਇਸ ਅਤਿ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਦà©à©±à¨– ਨੂੰ ਤà©à©±à¨› ਕਰ ਕੇ ਜਾਣਿਆਂ ਅਤੇ ਗà©à¨°à¨¬à¨¾à¨£à©€ ਦਾ ਪਾਠਕਰਦਾ-ਕਰਦਾ ਗà©à¨°à¨ªà©à¨°à©€ ਨੂੰ ਸਿਧਾਰ ਗਿਆ।
à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਤਿੰਨ ਸਿਦਕਵਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ ਜਿਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨਾਲ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ 10 ਨਵੰਬਰ 1675 ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਅੰਤਲੇ ਸà©à¨†à¨¸à¨¾à¨‚ ਤੱਕ 'ਜਪ੠ਜੀ' ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਆਪ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਮਨੀਪà©à¨°, ਜਿਲà©à¨¹à¨¾ ਮà©à©›à©±à¨«à¨°à¨—à©œ ਵਿਖੇ à¨à¨¾à¨ˆ ਮਾਈ ਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਗà©à¨°à¨¿à¨¹ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਮਧà©à¨°à©€ ਬਾਈ ਸੀ। ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਹੋਰ 11 ਜਿਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ ਅਮਰ ਚੰਦ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋà¨à¥¤
ਜਦੋਂ ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਗà©à¨°à¨—ੱਦੀ ਤੇ ਬੈਠਣ ਮਗਰੋਂ ਪੂਰਬ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਪà©à¨°à¨šà¨¾à¨° ਦੌਰੇ ਤੇ ਨਿਕਲੇ ਤਾਂ à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਨ। ਸ਼à©à¨°à©€ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਪਹà©à©°à¨š ਕੇ ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਹੀ ਰਹਿਣ ਦਾ ਹà©à¨•à¨® ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਅਸਮ ਲਈ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਪà¨à¥¤ ਸ਼à©à¨°à©€ ਪਟਨੇ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਗà©à¨°à©‚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦੀ ਜਿੰਮੇਦਾਰੀ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਹੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ। ਆਪ ਨਾਮ-ਬਾਣੀ ਦੇ ਰਸੀà¨, ਪੱਕੇ ਇਰਾਦੇ ਵਾਲੇ ਗà©à¨°à¨¸à¨¿à©±à¨– ਨੇਕ ਤੇ ਈਮਾਨਦਾਰ ਮਹਾਂਪà©à¨°à¨¶ ਸਨ।
ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਬੜੀ ਕਦਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦà©à¨†à¨°à¨¾ ਲਿਖੇ ਗਠਹà©à¨•à¨®à¨¨à¨¾à¨®à¨¿à¨†à¨‚ ਤੋਂ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਉਤਰੀ à¨à¨¾à¨°à¨¤ ਵਿੱਚ ਸਖਤੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਸ਼à©à¨°à©‚ ਕੀਤਾ ਤੇ ਜਬਰਦਸਤੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਇਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਜਾਲਮਾਂ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੀਰਜ ਦੇ ਸਕੇ ਤੇ ਮਜ਼ਲੂਮਾਂ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜ ਸਕੇ। ਸੋ ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਆਪਣਾ ਆਸਾਮ ਦਾ ਦੌਰਾ ਛੇਤੀ ਮà©à¨•à¨¾ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਪਹà©à©°à¨š ਗà¨à¥¤
ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ à¨à¨¾à¨ˆ ਦਿਆਲਾ ਜੀ ਨੂੰ ਹà©à¨•à¨® à¨à©‡à¨œ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਠਜੀ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼à©à¨°à©€ ਅਨੰਦਪà©à¨° ਸਾਹਿਬ ਪਹà©à©°à¨š ਜਾਣ। ਸ਼à©à¨°à©€
ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਸੀ ਕਿ 'à¨à©ˆ ਕਾਹ੠ਕਉ ਦੇਤ ਨਾਹਿ, ਨਹਿ à¨à©ˆ
ਮਾਨਤ ਆਨ' à¨à¨¾à¨µ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ à¨à©ˆ ਦਿੰਦੇ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਦਾ à¨à©ˆ ਮੰਨਣ ਲਈ
ਤਿਆਰ ਹਾਂ।
ਪੰਜਾਬ ਪਹà©à©°à¨š ਕੇ ਸ਼à©à¨°à©€ ਗà©à¨°à©‚ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਫਿਰ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੌਂਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਜà©à¨²à¨® ਵਿਰà©à©±à¨§ ਜਾਣ ਦੀ ਪà©à¨°à©‡à¨°à¨£à¨¾ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ
ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤ ਪਹà©à©°à¨šà©‡ ਤਾਂ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਵੀ
ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਇਰ ਬਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਬਲਵਾਣ ਬਣੋ ਤੇ ਮੌਤ ਦਾ à¨à©ˆ ਤਿਆਗ ਕੇ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ
ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰੋ।
ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ
ਸ਼à©à¨°à©‹à¨®à¨£à©€ ਗà©:ਪà©à¨°: ਕਮੇਟੀ
|