" ਆ ਗੱਲਾਂ ਕਰੀà¨" |
ਧਰਤ ਦਾ ਧà©à¨°à©‡ ਦà©à¨†à¨²à©‡ ਘà©à©°à¨®à¨£à¨¾ ਅਤੇ ਔਰਤ ਦਾ ਆਪਣੀ ਹੀ ਪਰਿਕà©à¨°à¨®à¨¾ ਕਰ ਲੈਣਾ ਮੱਕਾ-ਮਦੀਨਾ
ਦਾ ਹੱਜ ਕਰ ਲੈਣ ਦੇ ਤà©à©±à¨² ਹੈ । ਵਾਰ-ਵਾਰ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੀਤ ਦਾ ਖਿਆਲ ਘà©à©°à¨® ਰਿਹੈ
" ਘà©à©°à¨® ਚਖੜà©à¨¹à¨¿à¨† ਸੋਹਣਿਆ ਵੇ ਤੇਰੀ ਕੱਤਣ ਵਾਲੀ ਜੀਵੇ , ਕੱਤਣ ਵਾਲੀਂ ਜੀਵੇ , ਨਲੀਆਂ
ਵੱਟਣ ਵਾਲੀ ਜੀਵੇ " ਇਹ ਖਿਆਲ ਜ਼ਹਿਨ ਚ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਇੱਕ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ ਦਾ ਖਿਆਲ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ
ਆਉਂਦਾ ਹੈ , ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਮਾਵੀ ।
ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਮਾਵੀ ਜਦ ਮੈਨੂੰ ਪਿਆਰੀ ਜਿਹੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ "ਮਨ" ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮਨ ਖਿੜà©à¨¹à¨¦à¨¾ ਠਤੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਮà©à¨¸à¨•à¨¾à¨¨ ਜਿਹੀ ਫ਼ੈਲ ਜਾਂਦੀ ਠ।ਉਹਨਾਂ ਦੇ à¨à©‹à¨²à©‡- à¨à¨¾à¨²à©‡ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਅਜੀਬ ਜਿਹਾ ਸਕੂਨ ਹੈ ਜਦ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ à¨à¨¾à¨•à¨£ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਬੇਬਾਕ ਅਤੇ ਜੂà¨à¨¦à©€ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ , ਜਿਊਣ ਦੇ ਜਜ਼ਬੇ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ, à¨à¨°à©€-à¨à¨°à©€ , ਪਰ ਅੱਖਾਂ ਪੜà©à¨¹à¨¦à©€ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਜੀਬ ਜਿਹਾ ਖਲਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਹà©à©°à¨¦à¨¾ । ਮੱਲੋ-ਮੱਲੀ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਕਿ ਗੱਲ ਕਰੀਠਅੱਖਾਂ ਪੜà©à¨¹ ਲਵਾਂ , ਅੱਖਾਂ ਥਾਣੀ ਉਹਦੇ ਮਨ ਦੀਆਂ ਗਹਿਰਾਈਆਂ ਅੰਦਰ ਜਾ ਸਾਰਾ ਕà©à©±à¨ ਸਮਠਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆਵਾਂ । ਪਰ à¨à¨¦à¨¾à¨‚ ਦੀਆਂ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮà¨à¨£à¨¾à¨‚ à¨à¨¨à¨¾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹà©à©°à¨¦à¨¾ । ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਮਾਵੀ ਸੋਚਣ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਬਹà©à¨¤ ਕਮਾਲ ਦਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ । ਖà©à¨¦ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਰਲ ਗੱਡ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇ ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ à¨à¨°à¨¾ ਵੀ "ਮਰਦ" ਹੀ ਨੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਈ ਕਿ ਮੋਹ ਦੇ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਕੋਈ ਉਪਰਲੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਹੈ ।
ਚੜà©à¨¹à¨¦à©‡ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪà©à¨†à¨§
ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਜਿਲà©à¨¹à©‡ ਰੋਪੜ ਦੇ ਮੋਰਿੰਡਾ ( ਬਾਗਾਂ ਵਾਲਾ ) ਕੋਲ ਮੋਰਿੰਡਾ -ਰੋਪੜ ਸੜà©à¨¹à¨•
ਤੇ ਘà©à©±à¨— ਵਸਦੇ ਪਿੰਡ ਰਸੂਲਪà©à¨° ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹੱਸਦੇ ਵੱਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੀ
ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਮਾਵੀ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਪà©à¨°à¨¤à©€ ਫਰਜਾਂ ਨੂੰ ਬਾਖੂਬੀ ਨਿà¨à¨¾à¨‰à¨‚ਦਿਆਂ
ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ
1. ਮੈਂ ਔਰਤ ਹਾਂ, ਜ਼ਮੀਨ ਨਹੀਂ
2. ਮੈਂ ਅਹੱਲਿਆ ਬਣ
ਇਹ ਸਤਰਾਂ ਹੀ ਉਹਦੇ ਖà©à¨¦ ਪà©à¨°à¨¤à©€ ਸà©à¨šà©‡à¨¤ ਹੋਣ ਦੀ ਹਾਮੀ à¨à¨°à¨¦à©€à¨†à¨‚ ਨੇ ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਸà©à©žà¨¨à©‡
ਦੇਖਦੀ ਹੈ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਬਿਆਨ ਦੀਆਂ ਹਨ ਇਹ ਸਤਰਾਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ
ਵਿੱਚ ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਮਾਵੀ ਦੀ ਸਾਹਿਤਕ ਸੋਚ ਦਾ ਪਹਿਚਾਣ ਪੱਤਰ ਹੈ । ਵਰਤਮਾਨੀ ਨਿਜ਼ਾਮ ਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਾਵਿ ਲਹਿਜੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧਾ ਸਮੇ ਦੇ ਹਾਕਮ ਨੂੰ ਵੰਗਾਰਨ ਦਾ ਜੇਰਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਰਲੀਆਂ ਕਵਿੱਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਵੇਂ :-
ਤੇਰੇ ਲਈ ਹਾਕਮਾਂ ਅਸੀਂ ਗਾਜਰ ਮੂਲੀ
ਮਾਵੀ ਸਿਰਫ਼ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਤਾਂ ਤੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸਮà¨à¨¦à©€
ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਨਾ ਸਹੀ,ਤੇਰਾ ਅਹਿਸਾਸ ਸਹੀ।
ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ ਵਿਹੜਾ ਮੇਰਾ ਪਿਆ ਸà©à©°à¨¨à¨¾,
ਵੰਗ ਨੂੰ ਤੋੜ ਤਲੀ 'ਤੇ ਤà©à¨¹à¨¿à¨“ ਪਈ ਨਾਪਾਂ,
ਵਕਤ ਦੇ ਪੈਰੀਂ ਘੜ ਕਿਹੜੀ ਪਾਵਾਂ ਬੇੜੀ,
ਘਰ 'ਚ ਨਹੀਂ ਨਾ ਸਹੀ,ਦਿਲ 'ਚ ਥਾਂ ਮਿਲਜੇ, ਉਹਦੀ ਕਵਿਤਾ ਮà©à¨¹à©±à¨¬à¨¤ ਵਿਚ ਸਮਰਪਣ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਉਹਦੇ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਕੋਮਲ ਮਨ ਦੀ ਗਵਾਹੀ à¨à¨°à¨¦à©€ ਹੈ। ਚੌਗਿਰਦੇ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਅਣ ਸà©à¨–ਾਂਵੀਆਂ ਘਟਨਾਂਵਾਂ ਕਾਰਨ ਉਹਦਾ ਕੋਮਲ ਹਿਰਦਾ ਵਲੂੰਧਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਵੀ ਦੀ ਕਲਮ ਵੈਣ ਪਾਉਣ ਨਹੀਂ ਬੈਠਦੀ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗਾਂ ਤੋਂ ਸੌੜੇ ਸਿਆਸੀ ਹਿੱਤਾਂ ਕਾਰਨ ਚੜà©à¨¹à¨¾à¨ˆ ਜੰਗੀ ਮਾਹੌਲ ਪਰਤ à¨à¨¾à©œà¨¨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰਦੀ ਨਜਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ :-
ਜੰਗ ਕਿਸੇ ਦੀ ਸਕੀ ਨਹੀਂ ਹà©à©°à¨¦à©€ ਜੰਗ ਦੇ à¨à¨¿à¨†à¨¨à¨• ਸਿੱਟਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਉਹ ਮਨà©à©±à¨–ਤਾ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਅਡੋਲ ਖੜà©à¨¹à©€ ਹੋਈ ਜੰਗ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਲਈ ਸਦà¨à¨¾à¨µà¨¨à¨¾ ਅਤੇ ਸਾਂਠਦੀ ਅਪੀਲ ਲਗਾਤਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ।
ਕà©à¨¦à¨°à¨¤ ਉਹਨੂੰ ਤੇ ਉਹ ਕà©à¨¦à¨°à¨¤ ਨੂੰ ਨਿਹਾਰਦੀ ਪਿਆਰਦੀ ਹੈ ਇਸ ਅਲੌਕਿਕ ਸਾਂਠਨੂੰ ਮਾਵੀ
ਅਨਮੋਲ ਲਫਜ਼ਾਂ ਦਾ ਲਿਬਾਸ ਪਹਿਨਾ ਸਰਘੀ ਵੇਲੇ ਪਈ ਤਰੇਲ ਜਿਹੇ ਅਹਿਸਾਸ ਸਿਰਜ ਦਿੰਦੀ ਠ:-
ਸਾਦ ਮà©à¨°à¨¾à¨¦à©‡ ਜੀਵਨ ਵਾਲੀਂ ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਮਾਵੀ ਹਮੇਸਾਂ ਕà©à¨¦à¨°à¨¤ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਿੱਕ ਹੋਈ
ਕà©à¨¦à¨°à¨¤ ਵਿੱਚੋ ਖà©à¨¶à©€à¨†à¨‚ ਲੱà¨à¨¦à©€ ਸਾਂਠà¨à¨¾à¨ˆà¨µà¨¾à¨²à¨¤à¨¾ ਦਾ ਸà©à¨¨à©‡à¨¹à¨¾ ਦਿੰਦੀ ,ਕà©à¨¦à¨°à¨¤ ਨੂੰ ਮਾਣਦੀ
, ਔਰਤ ਮਨ ਨੂੰ ਸਮà¨à¨¦à©€ ,ਸਮਾਜਕ ਕੋਹਜਾਂ 'ਤੇ ਚੋਟ ਕਰਦੀ ,ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਅਤੇ
ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਪੰਧ ਨੂੰ ਸਰ ਕਰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ । |